Waterval les 37: Techniek dient de mensch
* Dialoog boek1. Regel: ervoor, hieraan, daardoor
2. Regel: ervoor, hieraan, daardoor plaatsen
4. Luisteren
Veranderen technologie en media de mens, in het bijzonder diens intelligentie?
Helpt de technologie de mens? Geef weer wat Maarten van Rossem ervan denkt.
Hoe illustreert hij zijn stelling? Wat denk jij?
5. Spreken
6. Schrijven
7b. Externe link: woordenschat apparatuur
Deel van het programma "Zo is het toevallig ook nog eens 'n keer."
Op YouTube schrijft "Atheïsme Nederland" het volgende over "Zo is het.."
"Het programma maakt direct de tongen los. Na de eerste uitzending op 9 november komen
meer dan 350 brieven binnen, waarvan tweederde uiterst negatief reageert op de persiflage
over de viering van 150 jaar monarchie. Op de tweede uitzending komt een klacht binnen
namens de Belgische koning Boudewijn, die op een voor Belgen vervelende manier was gepersifleerd.
Maar de protesten bereiken een hoogtepunt na de derde uitzending met daarin de sketch 'Beeldreligie'.
De studentikoze cabaretier Peter Lohr geeft in deze uitzending een persiflage van de televisiekijker
als vereerder van het beeld:'Geef ons heden ons dagelijks programma, wees met ons, o beeld,
want wij weten niet wat wij zonder u zouden moeten doen'.
Op het televisiescherm verschijnt een televisieantenne die associaties oproept met het christelijke kruis.
Vooral de christelijke kijkers voelen zich beledigd. Politieke satire is niet bijzonder ongewoon in die tijd.
Het op de hak nemen van religieuze gevoelens blijkt echter voor veel kijkers een stap te ver.
Medewerkers van het programma krijgen talloze dreigbrieven en Mies Bouwman
(die niet eens in de sketch zelf voorkomt) wordt geruime tijd dag en nacht bewaakt.
Haar kinderen moeten onder politiebegeleiding naar school omdat ook zij bedreigd worden door boze kijkers.
Bovendien regent het afzeggingen van de vele publiekspresentaties, openingen en gastoptredens
die in haar agenda staan. Ze staakt met grote spoed de medewerking aan Zo is het.
De heftigheid van de reacties is ongekend en toch onverwacht.
Piet te Nuyl. Televisiedirecteur bij de socialistische VARA, heeft de teksten voor zaterdag 4 januari
tevoren aan zijn chef Rengelink voorgelegd, maar 'Beeldreligie' niet de moeite waard gevonden
om bij de stapel te voegen. En ook de VARA-leiding ziet bij herhaald terugzien het item
als een tekst over 'televisie-hysterie, niet als een persiflage van de tien geboden'.
Dat vele kijkers iets anders hadden gezien, is volgens het bestuur niet te voorzien geweest.
Gevoegd bij de vrijwel unaniem kritische reacties in de dagbladen is op maandag al sprake
van een overweldigende aandrang vanuit de publieke opinie om de VARA te bestraffen
met zendtijdintrekking. De Telegraaf spant de kroon door de televisierubriek van Leo Riemens
bij wijze van uitzondering op de voorpagina af te drukken. Daarin spreekt hij van 'moedwillige treiterij'
en 'vuiligheid [... ] op kosten van de belastingbetalers'; Riemens somt zelfs dreigend
de namen van de programmamakers op, 'opdat men weet wat men aan hen heeft'.
Minister Bot aarzelt maar besluit uiteindelijk niet voor deze druk te wijken.
Hij vindt het controversiële 'Beeldreligie' 'een gevaar voor de goede zeden',
maar vertrouwt erop dat de VARA-leiding voor herhaling zal waken.Op vrijdag 10 januari verschijnt Rengelink op de televisie om te verklaren dat de VARA niet de intentie heeft gehad
mensen of groepen te kwetsen. Hij belooft herhaling te voorkomen, maar spreekt er wel nadrukkelijk
zijn verbazing over uit dat het merendeel van de duizenden protestbrieven 'niets met christelijke gekwetstheid'
te maken leek te hebben. De brievenstroom getuigde zelfs van abjecte antisemitische en antisocialistische gevoelens
die tot uiting kwamen in 'ordinaire scheldpartijen, anonieme verdachtmakingen en bedreigingen met geweld'.
De toch al fragiele relatie met de christenen moest niet onnodig op scherp worden gezet,
en dus krijgen Te Nuyl en Wigbold een officiële berisping. Rengelink wil dat beide heren voortaan
alle teksten die 'aan de verantwoordelijkheid van het bestuur kunnen raken, vooral met betrekking tot religie'
van tevoren aan hem voorleggen. Ook wordt het al bestaande plan om een Programma Advies Raad (PAR)
in te stellen in een stroomversnelling gebracht. Op 7 november 1964 wordt de PAR geïnstalleerd,
waarin vijftien mensen uit het culturele, wetenschappelijke, maatschappelijke en politieke leven zitting hebben."Moe van het gedoe draaien de makers in 1966 een punt aan "Zo is het..." Als je de medewerkers opsomt -
onder anderen Mies Bouwman, Gerard van het Reve, Dimitri Frenkel Frank, Yoka Berretty, Joop van Tijn,
Jan Blokker en Rinus Ferdinandusse - kom je heel wat verrassende kopstukken van de Nederlandse elite
tegen: een beroemde tv-ster, een even beroemd schrijver, wat cabaretiers, en opvallend veel journalisten.Verder lezen en kijken? Andere tijden - historisch programma - over Zo is het.
8b. De toekomst? Reclame voor interactieve tv.
Wat zie je?
8c. Techniek dient de mens!
Wat zie je?
Wat zie je? Vertel na!